Problem, kişinin iç ve dış vazifelere tepki vermede zorluk yaşadığı bir durum, kişinin istenen amaca ulaşmak adına topladığı mevcut güçlerinin karşısına geçen engel, kişinin hedefe ulaşma yolunda engellerle karşılaştığı bir çatışma hali olarak tanımlanmaktadır. Peki problem çözme ne demektir ve problem çözme yöntemi, doğru zamanı nasıl olmalıdır?
Problem Çözme Nedir? Problem Çözme Yöntemi Nasıl Keşfedilir?
Problem çözmenin öğrenme, bilişsel strateji oluşturma, etkili tepki verme gibi netice odaklı boyutları mevcuttur. Problem çözme kavramını iç veya dış talep ve çağrılara uyum sağlamak için davranışsal tepkilerde bulunma gibi duygusal ve bilişsel işlemleri bir hedefe yöneltme, karşılaşılan engeli aşmak için en iyi yöntemi bulmak şeklinde tanımlanabilir.
Problem çözme becerisi, öğrenilmesi ve geliştirilmesi gereken bir beceridir. Çok boyutlu bir kavram olan problem çözme, zekâ, duygu, irade ve eylem gibi birçok kavramı kapsar. Özgüven, tarafsızlık ve yaratıcı düşünme gibi kişisel özellikler, problem çözme becerisini pozitif yönde etkilemektedir. Tüm bunlara rağmen birey, zaman zaman problem çözme konusunda başarılı olamayabilir.
Problem çözme sürecinin amacı, problemli durum iyileştirmek ve problemin neden olduğu huzursuzluğu azaltmaktır.
Problem Çözme Becerileri Yetersizse…
Problem çözme konusunda yetersiz olan insanların, bu kabiliyete sahip insanlara oranla daha kaygılı oldukları, çevrelerindeki insanlarla olan ilişkilerinde zorluklar yaşadıkları ve duygusal yönden zayıfladıkları ortaya çıkmıştır. Bu insanların psikolojik yönden de uyum sorunları ile karşılaştıkları bilinmektedir.
Problem Çözme Aşamaları Nelerdir?
Problem çözümü, bir amaca ulaşma yolunda karşılaşılan engellerle başa çıkabilme sürecidir. Bu süreç, mevcut koşullara uyarak engelleri azaltmayı ve çatışmadan kurtularak bir iç düzene ulaşmayı içermektedir.
Süreçte etkili olan tutumlar, kişiye ve probleme göre değişmektedir. Fakat problem çözme sürecinde bir takım temel aşamalar mevcuttur.
- Problemin anlaşılması
- Gerekli bilgilerin toplanması
- Problemin köküne inilmesi,
- Çözüm yollarının ortaya konulması
- En iyi çözüm yolunun seçilmesi
- Problemin çözülmesi
Problemle Karşılaştığımda Ne Yapmalıyım?
- Heyecanlanma: Tüm öğrenme deneyimleri aynı şekilde başlar, heyecanlanma. Problemi dikkatlice hisset!
- Algılama: Problemi iyi biçimde algıla!
- Hafıza: Geçmişteki benzer problemlerle alakalı deneyimler hafızada canlanır. Eski yöntemleri anımsa!
- Düşünme: Yaratıcı düşün, problemi tüm boyutlarıyla algıla!
- Dikkat ve dikkatin bir noktada toplanması: Problem üzerine yoğunlaş!
- Güdülenme: Problemi çözmeye çalışmaktan vazgeçme!
